Heeft u dat nou ook wel eens, dat u fantaseert bekend genoeg te zijn om geïnterviewd te worden. Nee? Nou, ik heb dat soms wel. Het zal mijn narcistische alter ego wel zijn. Het zou ook mijn verborgen megalomanie kunnen zijn, maar aangezien ik niet klein van stuk ben, niet kalend, geen snor heb en geen Cabrio rijd, lijkt me dat laatste onwaarschijnlijker.
Er is naar ik mij heb laten vertellen een televisiezender die niks anders doet dan interviews uitzenden. "Het Gesprek", schijnt het te heten. Ik heb het nog nooit gezien en met mij zo'n 15 miljoen 950 duizend Nederlanders. Het Gesprek lijkt me een prima podium voor een groot interview met mij. Twee uur kletsen zonder dat er een hond naar kijkt, heerlijk lijkt me dat. Word je naderhand ook niet achtervolgd met politiek incorrecte ontboezemingen of al te schaamteloze bekentenissen.
Zo rond een uur of één schuif ik aan tegenover Frits. Ik weet alleen dat het Gesprek zal gaan over 2008, en over Mij natuurlijk. Verder verkeer ik in zalige onwetendheid. Ik werp een zuinige blik op het volle glas water en een schuin oog op het lege glas wijn en Frits toont zich een goed verstaander. Even later is mijn glas tot de rand toe gevuld. Chablis Les Fourneaux 2004, zegt Frits en ik zeg "Wel een beetje droog". Dertig seconden later doe ik mijn eerste Ontboezeming van een nog lange middag. Ik ben eigenlijk een bierdrinker.
Wat was jouw grootste ergernis van 2008?
De nieuwsitems over Fitna toen de film nog helemaal niet uit was. Er was niks, dus was er ook niks aan de hand en niks te bespreken, maar toch werd in elke actualiteitenrubriek zowat dagelijks een brave blanke Nederlander tegenover een beheerste en bijzonder goed geïntegreerde spreekbuis van "de Moslims" gezet en uit den treure werd besproken wat men zou gaan doen als de film uit was, wat men ervan zou vinden, welke aanslagen er zouden komen en waar, en wat de implicaties zouden zijn van het verscheuren van de Koran en of verbranden misschien niet nog erger zou zijn. Waar andere partijen moeten betalen voor 5 minuten Zendtijd voor Politieke Partijen, kreeg Wilders 500 uur gratis. De media hebben Fitna opgeblazen tot iets monstrueus, terwijl het achteraf was wat je van te voren kon verwachten, namelijk een artistiek waardeloos product dat de allang bekende persoonlijke mening van een politicus over de islam verwoordde. Niets om je druk over te maken dus.
Als ik zeg Joran van der Sloot, wat zeg jij dan?
Ik heb geen coňo te zeggen over Joran van der Sloot.
Noem eens iets waar Nederland zich over opwindt maar jij niet
Het rookverbod in de horeca. Ik kan me er eenvoudigweg niet druk over maken, of dat verbod nou gehandhaafd zal gaan worden of niet. Voordeel van het verbod is schone lucht in met name restaurants, die ene roker die mij zijn sigaret laat ruiken terwijl ik liever de carpaccio zou ruiken, is opgezouten. Verder geen gedoe meer op clubjes. Op mijn bridgeclub waren de rookregels altijd een heikel punt, maar met het verbod is de zaak geregeld en hoeven we het er op de ledenvergadering niet meer met rode gezichten en overslaande stemmen over te hebben. Nadeel is dat gezelschappen in kroegen uit elkaar vallen. Als je met veel rokers op stap bent, moet je zelf ook buiten gaan staan in de bittere kou (en dan mag je géén glas meenemen, dat is weer een andere regel…) anders heb je geen aanspraak meer. Of je moet naar zo'n kroeg waar ze de asbakken hebben teruggezet maar daar staat het zo blauw dat het zelfs voor een non-astmalijder niet leuk meer is.
Dus stoppen met roken behoort niet tot de goede voornemens?
Dat hoeft niet meer. Ik las vandaag in de krant dat je die moet uitstellen tot het begin van de lente. Dat klopt. Als er iets verandert, dan is het aan het begin van de lente en niet op 1 of 2 januari. Ik ben zelf gestopt met roken op 20 maart, en ik moet inmiddels nadenken welk jaar ook al weer. Ik zat te twijfelen tussen 2002 en 2003, maar na opzoeken bleek het 2002 te zijn. Ik kan het nazoeken omdat het stoppen met roken gepaard ging met het beginnen met fietsen.
Wat was voor jou het mooiste moment van 2008?
Bij gebrek aan een vrouw, een kind en een kat wordt het een solitair moment. Er is geen duidelijk moment van groot geluk of euforie. Tijdens fietsen zijn er van die geluksmomenten. Vrij en onbekommerd gaan waarheen de wind waait, dat is de fijnste bezigheid die ik ken. Fysiek doe ik dat met fietsen en mentaal met schrijven.
De mensen thuis willen weten hoe veel je fietst. Ze willen getallen horen. Ze willen prestaties.
Daar gaat het nou juist niet om. Om getallen of prestaties. Ik kan je zeggen hoe veel kilometer ik in 2008 gefietst heb, ik hou het allemaal bij in een Excelsheet, het waren er 8802. Maar wat zegt dat? Wat voor gevoel geeft dat? Het getal op zich bezorgt mij geen gevoel. 8802 kilometer is 42 keer Groningen-Zwolle op en neer. Als ik dat 42 dagen aan een stuk zou doen, dan zou ik daarna waarschijnlijk nooit meer willen fietsen, zoveel tegenwind en zadelpijn, regen en momenten van niet meer willen. Maar als je op regendagen thuisblijft en in plaats van steeds hetzelfde stukje te rijden half Nederland bezoekt en grote delen van Duitsland, dan is het een ander verhaal. De seizoenen meemaken. De lage zon van de afgelopen dagen. In maart tjokvolle rivieren. Begin april beuk je op een mooie dag tegen de wind in, terwijl je in oktober van die grijze maar bladstille dagen kunt hebben. Dorpjes en lange lege stukken tussen dorpjes in. Foto's maken. Ik ben foto's maken leuk gaan vinden omdat ik op de fiets langs alllerlei mooie plekken kom en soms kom ik ook op het juiste moment, met het juiste licht.
Waarheen zal er in 2009 gefietst gaan worden?
Een van de plannen is om de Mont Ventoux te beklimmen. 20 juni staat al groot en vet in de agenda. Het klimmen is in georganiseerd verband, een Belgische organisatie stelt de berg 24 uur lang "ter beschikking" voor klimenthousiasten, waarbij je een apparaatje krijgt dat jouw tijd meet en bovendien is er ravitaillering op de flanken. De bedoeling is de berg drie keer te beklimmen, dat is elke kant één keer.
Dat zal wel zwaar worden, zeker?
Dat zal vast wel heel erg zwaar worden, Frits. Maar je krijgt er ook heel veel voor terug.
Wat dan precies, van melkzuur uiteenspattende benen en om zuurstof schreeuwende longen wellicht?
Vroeger toen ik jong was en in de kracht van mijn leven, was ik geen sportman. Toen rookte en dronk ik en lag ik veel te lang in mijn nest en hing ik op de bank. Nu ben ik wel fit genoeg om dingen te ondernemen en vol te houden. Nu durf ik wel mijn hartslag op te jagen met fysieke inspanningen. Nu voelt dat normaal, vroeger voelde dat hypochondrisch, alsof ik een enge ziekte onder de leden had en vroeg zou sterven. Nu ik bijna 42 ben, voel ik me veel fitter dan toen ik bijna 24 was. Ik ren in looppas drie trappen op zonder daar bij stil te staan, terwijl ik vroeger na een halve trap opgesjokt te zijn de neiging had om even stil te gaan staan.
Wat was voor jou de teleurstelling van 2008?
Toch wel de kredietcrisis.
Ik bedoel voor jou persoonlijk.
Nou de kredietcrisis dus.
Volgens mij draai je ergens omheen.
Heus waar, de kredietcrisis heeft me behoorlijk aangegrepen hoor. Best naar dat mensen die alleen aan geld kunnen denken het zo zwaar gaan krijgen. Best vervelend dat mensen die aan hebzucht lijden voortaan op hun tellen moeten passen. Het is toch wel zo gemakkelijk dat je ongegeneerd je gang kunt gaan. Ik zal voor ze duimen. Ik steek mijn duimen omhoog voor Nina Brink.
Wat gaat de recessie van 2009 voor jou betekenen?
Als ik mijn baan niet verlies, niets. Mijn salaris blijft gelijk en comfortabel hoog. Aandelen heb ik niet, dus de AEX kan me niet boeien. Wel ga ik in 2009 een huis kopen en verkopen, dat is misschien spannend, maar ik verwacht eigenlijk dat dit soort transacties gewoon nog blijken te willen. Als dat allemaal achter de rug is, heb ik vast ook spaargeld over, tenzij Bos de ING laat omvallen maar zo stom is hij hoop ik niet. Ik was trouwens nooit ING. Ik was Postbank en voel me dat ook nog steeds, maar per 1 januari 2009 krijg ik mijn operatie en ben ik opeens ING. Zo kocht ik ooit kabeltelevisie van @home, maar mijn contributie belandt tegenwoordig in de diepe zakken van ene meneer Ziggo. En voor Internet koos ik ooit Planet uit, maar dat vond KPN niet lief. Ik voorspel dat het woord merkentrouw in 2009 geruisloos uit de dikke Van Dale zal verdwijnen.
Ik heb uit jouw woorden niet de indruk dat de recessie jouw grootste zorgpunt is.
Nee. De recessie is voor 90% massahysterie. Mensen zien bij Hart van Nederland een item op dreigende muziek dat "de Nederlander" voorzichtig zal worden met het kopen van een nieuwe auto, en dus besluiten ze het kopen van een nieuwe auto maar eens een paar maandjes uit te stellen. Er zullen meer mensen hun baan kwijtraken in 2009 en die individuen zullen het zwaarder hebben, maar voor de grote werkende massa is de recessie geneuzel over kwart procentjes.
Bovendien is de recessie eenvoudig op te lossen door ons te storten op het terugdringen van de CO2 uitstoot en de ontwikkeling en toepassing van nieuwe vormen van energie. Als we nu echt beginnen, zijn we nog net vroeg genoeg om er vruchten van te plukken. De winst op korte termijn is economische groei en op langere termijn zouden de klimaatmultinationals dan straks hier en niet daar gevestigd zijn. Een miljard of wat naar het onderwijs en een paar goede subsidieregelingen invoeren en Nederland is over een paar jaar weer helemaal top.
Helaas hebben we te maken met Balkenende IV en naar het zich laat aanzien hebben we er daarvan nog circa X te gaan, dus onze toekomst bestaat helaas niet uit innoveren maar uit bibberend bidden om bescherming van God en van regeltjes en van steeds duurdere en torenhogere dijken.
Ben je ambitieus in jouw werk?
Ja. Vreemd genoeg. Vroeger beschouwde ik mezelf niet als ambitieus, maar ik blijk er toch wel in enige mate last van te hebben. Financieel is de drijfveer matig, want ik verdien toch al meer dan dat ik er lol in heb om uit te geven. Gerelateerd aan status is het ook niet, want dat zegt me niks. Maar ik wil wel persoonlijk uitgedaagd worden, relevante dingen doen en resultaten bereiken. Ik wil spelen in de divisie waar ik thuishoor. Dat is de eredivisie. Dat is het linkerrijtje. Ik heb zin in 2009. Er komt voor mijn werkgever een nieuw groot project aan waar ik vanaf het begin aan mee gaan doen en voor mij persoonlijk levert dit misschien een nieuwe functie op.
Dit klinkt niet alsof je in 2009 een roman gaat schrijven.
Nee zo klinkt het niet.
Wat ga je dan wel schrijven?
Logjes. Ik denk niet dat ik daarmee ga stoppen. Zo lang ik van schrijven een vrijheidsgevoel krijg zeker niet. Ik hoop op mooier, beter en talrijker dan in 2008, maar de realiteit zal wel uitwijzen dat mijn niveau en productie niet wezenlijk omhoog kunnen.
Waar haal je de inspiratie vandaan?
Bij gebrek aan een vrouw, een kind en een kat gaat dat lastig worden. Slechts 99.99% van alle logjes gaat over partner, kind of kat. Verder heb je natuurlijk Rita nog, maar van Rita gaan we in 2009 helaas niets horen.
Ik schrijf van de wind. De inspiratie komt meestal 's ochtends in bed voor het opstaan. Soms een vage gedachte die later achter de PC een vaste vorm krijgt. Soms is het idee echt een lampje dat ook nog "tsjing" zegt terwijl het aanspringt. Vaak is het idee na uitwerking ook nog goed, maar soms is het idee mooier dan het resultaat. Soms is de jacht is mooier dan de vangst. Omgekeerd kan ook. Gaan zitten zonder een idee, een beetje tikken en opeens iets hebben.
Hadden we Boulahrouz niet naar zijn vrouw moeten sturen zodat de concentratie van onze jongens niet verstoord was geweest en de Russen niet gekomen zouden zijn?
Europees kampioen zijn, daar is helemaal niet zo veel aan. Een hoop geschetter in de media en zinkende woonboten. Dromen van Europees kampioen worden is veel leuker dan het te zijn. Voor voetbalglorie geldt zeker: De jacht is mooier dan de vangst.
Wat was voor jou persoonlijk de ontdekking van 2008?
Dat ik lijd aan een minderwaardigheidscomplex.
Oh ja? Is dat dan een ontdekking? Iedereen kan toch zien dat je niet echt meetelt.
Nu praat je als mijn minderwaardigheidscomplex.
Grapje hoor. Je ziet er best normaal uit. Vertel me maar eens wat meer over dat minderwaardigheidscomplex. Persoonlijk kan ik mij er namelijk niets bij voorstellen.
Hahaha Frits je bent me er eentje. Een minderwaardigheidsgevoel, wat is dat? Elke gedachte en elke actie in mijn persoonlijk leven word gekleurd door de overtuiging dat ik het niet waard ben. Ik ben het niet waard als eerste te mogen. Ik ben het niet waard een compliment te krijgen. Ik ben het niet waard toegelachen te worden, toegezongen. Ik ben het niet waard liefde te ontvangen. Ik ben het niet waard uitgescholden, verketterd en in een hoek getrapt te worden. Ik doe er niet toe.
Het gevoel is een zachte waas voor mijn ogen, een propje in mijn oor, een triller op mijn stembanden. Een handicap die niet vreselijk opvalt of constant merkbaar is. Maar hij is er en hij is er altijd. Het kleurt mijn leven, of liever gezegd, ontkleurt, want alles wordt er grijs en onbeduidend van. Het gevoel maakt het bijvoorbeeld heel moeilijk om deze alinea in de ikvorm te schrijven. Het is als een sporter op televisie die moet vertellen over een zware val of over falen op de Olympische Spelen. Geen ik maar je. Dan besef je dus dat.... want ik is te dichtbij.
Is er na die ontdekking iets veranderd?
Ja en nee. Ik ben me bewust geraakt van heel wat mechanismes die me inmiddels 41 jaar belemmeren, maar de mechanismes doorbreken of veranderen gaat niet op stel en sprong. Daar is tijd voor nodig. Een aanloopje. Diep ademhalen. Het minderwaardigheidscomplex loslaten is een mooie opdracht voor 2009. Misschien dat mijn verborgen megalomanie dan eindelijk eens een kans krijgt.
Hoe vond je het muziekjaar 2008?
Een goed jaar. De Engelse bandjes gingen steeds meer op elkaar lijken en ook steeds meer op hun voorbeelden van vroeger, maar de leuke dingen komen dit jaar vooral uit Amerika. Nieuw mooi spul is Bon Iver, Fleet Foxes, Isobel Campbell & Mark Lanegan. Kings Of Leon groeit, is ook mooi. Oude liefdes met wie het nog steeds lekker vrijen is: REM, dEUS, Oasis. Verder loop ik achter, TV on the Radio, wat hoog in allerlei lijstjes staat, moet ik bijvoorbeeld nog uitproberen. De BBC sessies van Belle & Sebastian ook nog.
Beter laat dan nooit ontdekt: Decemberists, Castaways & Cutouts is echter uit 2002 en niet 2008. Maart aanstaande komt er een nieuwe plaat, ongeveer 20 maart. Ik heb er nu al zin in, in 20 maart. Dan staat de lente op beginnen en ik leef op van lente.
Films en televisie
Ik kijk te weinig films om daar een oordeel over te hebben en televisie is voor mij voor luie ontspanning. Het glijdt langs zonder echt belangrijk of relevant te zijn. Als ze de Wereld Draait Door maar niet van het scherm halen, als er af en toe iets om te lachen is en als ze me een beetje willen blijven informeren over de kredietcrisis, dan vind ik verder alles best.
Boeken?
Toch nog een goed voornemen, weer meer lezen. 20 maart word ik weer lid van de bibliotheek. Vroeger kon ik drie of vier pillen per week uitlezen, nu amper één boek per jaar.
Welk boek heb je in 2008 dan uitgelezen?
Paolo Coelho – De alchemist.
Amper of helemaal?
Helemaal, zelfs min of meer in één adem.
Wat heb je opgepikt uit dat boek?
Dat je voor het verwezenlijken van verlangen niet weg moet gaan maar moet blijven.
Wat is jouw liefste wens voor 2009?
Een goede minnaar zijn.
Ik ben nog wel benieuwd welk stukje uit dit interview je hebt geschrapt?
Ja dat zeg ik niet, want als ik het aan de openbaarheid zou willen toevertrouwen, dan zou ik het ook niet geschrapt hebben.
Jammer. Daarmee zijn we aan het einde van dit interview gekomen. En wat wensen we de lezers dan?
Een goed en gezegend en gelukkig 2009, zonder clichés.
Mmm, dan vrees ik dat je dat we het laatste stukje toch nog een keer moeten overdoen…
Een 2009 waarbij één van jouw dromen tenminste één stap dichterbij komt.